«4К моделі бойынша бақылаудың түрлері»

Бақылау түрі

Басымдылықтары

Кемшіліктері

Жазбалар жүргізу

Белгілі бір уақыт кезеңінде бала туралы барлық байқағандары жөнінде жазбаша есеп. Мұнда баланың не айтқаны, оған қатысты басқалардың әрекеттері мен кері байланысы қамтылады

Бақылаудың кез келген әдісі

үшін анағұрлым толық болып табылады.

 ·Болған жайлардың барлығы жазылып отырады.  ·Жазбаларды оқитын басқа тұлғаларға жағдайды нақты түсінуге мүмкіндік береді.  ·Кейін қажетті қосымша түсініктемелерді қосуға болады

Көп уақыт алады.

·  Болған жайлардың

· барлығын жазып үлгеріп отыру қиын болуы мүмкін.  Бақыланатын мінез-құлық,

· әрекеттер басқа уақытта қайталанбайтын болуы мүмкін.  Педагогтердің барлығы

· ондай жазбаларды жүргізбеуі мүмкін

Бақыланған бір оқиғаның жазбасы

Бақылаушы қадағалайтын белгілі бір жағдайдың, оқиғаның немесе мінезқұлықтың қысқаша немесе толық жазбаша сипаттамасы

·Жазбаларды жүргізуге қарағанда аз уақыт алады, ерекше бір мінез-құлық көрсетілген, нақты оқиғалар немесе белгілі бір жағдайлар туындаған кезде ғана жазылады.

 · Егер жазба егжей-тегжейлі жазылған болса, онда оқиға қашан, қай жерде және неліктен болғаны, соның ішінде не айтылғаны туралы толық ақпаратты қамтиды. 

·Уақыт өте келе болған өзгерістерді қадағалау үшін бәрінен де ыңғайлы.

·Қысқа мерзімді жадыға байланысты болады. 

·Тек белгілі бір оқиғаға, жағдайға немесе мінезқұлыққа ғана назар аударылады. 

·Бірқатар уақыт аралығы ішінде жиналған ұқсас жазбалармен бірге түсініктеме беру қажет болғандықтан, бірден кері байланыс бермейді

Дамуды тексеру парағы Балалар белгілі бір жаста меңгеретін немесе көрсететін мінез-құлық дағдыларының немесе ерекшеліктерінің тізімі. Бақылаушы осы дағдылар мен мінез-құлық ерекшеліктерінің қайсысына қол жеткізілетінін атап көрсетеді.

·Жазып алу оңай.

·  Әрбір баланың дамуын және күшті тұстары/ қырларын қадағалаудың жақсы тәсілі. 

·Бір мезгілде көптеген мінезқұлық дағдыларын/ ерекшеліктерін іздеп табу мүмкіндігі. 

·Даму қырларын жақсартуға арналған іс-шараларды жоспарлау үшін пайдалану мүмкіндігі.

·Бақылаудың неліктен және қалай жүргізілгені туралы емес, не бақыланғаны туралы баяндалады.  ·Дағдылардың ішіндегі жақын арада қалыптасқандарын анықтау мақсатында дағдыларды жүйелі негізде тексеріп отыруды қажет етеді.

Жетелеуші сұрақтар

Белгілі бір нақты тақырыпқа қатысты даму мен мінезқұлықты қарастыру, жазу және түсіндіруге бағыттайтын сұрақтар тізімі.

·Бақылау дағдаларын меңгеретін педагогтер үшін жақсы таңдау. 

·Бір бақылау барысында әртүрлі мінез-құлық дағдыларын немесе ерекшеліктерін қарастыруға болады. 

·Бақылаушыларға бақылау тақырыбына байланысты маңызды сұрақтар жөнінде ойлануға көмектеседі.  ·Зерттелетін тақырыпқа дұрыс бағыт-бағдар береді.

·Іс жүзінде пайдалануға болатын ақпарат ретінде қолдануға келмейді.  ·Көптеген педагогтер немесе басқа мамандар пайдаланбайды.

Оқиға үзіндісі

Көзделген оқиға орын алған сайын немесе мінез-құлық байқалған сайын, бақылаушы осы оқиғаның басынан аяғына дейін көптеген бөлшектерін жазбаша түрде белгілеп отырады

·Сирек көрініс табатын мінезқұлық ерекшеліктерін қадағалау үшін пайдалы.  ·Мінез-құлықпен жалғас жүретін жағдайлар жазылып отырады. 

·Уақытты тиімді пайдалану.

·  Педагогтер бақылаудың бұл  түрін өзгерістерді қадағалау және ақпарат жинау үшін пайдалана алады

·Педагогтердің қысқа мерзімді жадына байланысты. 

·Бір ғана оқиғамен немесе мінез-құлық ерекшелігімен шектеледі.

Уақыт үзіндісі

Жалпы мінез-құлықтың көрініс табу жиілігін жазып отыратын жазба. Белгілі бір қысқа уақыт мерзімі ішінде, әдетте күніне бірнеше рет көрініс табуы тексеріледі.

·Орындау оңай, көп дайындықты қажет етпейді.  ·Педагогтер бұл техниканы ерекше мінез-құлықтың байқалу жиілігінің өзгерістерін қадағалау үшін пайдалана алады.

·Белгілі бір оқиғаның неліктен және қалай болатынын емес, қаншалықты жиі орын алатыны туралы айтады.  ·Мінез-құлықтың тек белгілі

бір уақыт кезеңіндегі көрінісі қадағаланады. 

·Нәтижелерді түсіндірудің нақтылығы ұзақ уақыт аралығындағы үзінділер санына байланысты.

Жиілікті есептеу

Бақылаушы бір немесе бірнеше мінез-құлық ерекшеліктерінің көрініс табу жиілігін қадағалайды.

·Бақылау жүргізіліп отырған мінез-құлық әрбір көрініс тапқан сайын белгіленіп отырады.

· Жалпы жиіліктің уақытша кесіндісіне қарағанда

·Нәтижелер негізіненбелгілі бір оқиғаның орын алу санын және аздаған қосымша ақпаратты қамтиды. 

·Әрдайым мұқият болу керек

Бағалау шкаласы

Бақылау жүргізілетін баланың мінез-құлық ерекшеліктерімен немесе дағдылармен байланысты критерийлерге қаншалықты сәйкес екендігін бағалау үшін қолданылады.

·Жазып алу оңай.

  ·Бірқатар дағдылар мен мінезқұлық көрсеткіштері бойынша қол жеткен нәтижелер туралы ақпарат береді. 

·Бағалаудың әрбір деңгейі сипатталады.

·Әртүрлі бақылаушылардың бағалауы айтарлықт й субъективті болуы мүмкін.  ·Қарастыру аясы шектеулі.

·Білім берудің басқа салаларына қатысты ақпарат бермейді.

Социограмма

 Іске асып жатқан әлеуметтік өзара әрекеттестікті көрсететін диаграмма.

·Пайдалану оңай.

·  Қадағаланатын өзара әрекеттестіктің нақты жазбасын қамтамасыз етеді.

·Жағдайлармен байланысты ақпарат бермейді.  ·Жинақталған ақпараттың мәнін түсіндіру үшін түсініктеме беруді қажет етеді.

Кері байланыс

Сипаты

Нәтижесі

Сындарлы емес

Барлығы нашар жасалған. Бұл суретті ешкімге көрсетуге болмайды. Сен бәрін шатастырдың, бәрін қайта жасау керек!

Баланың көңілі қалады, іштей реніш пайда болады, қыңырлық танытып, ашуыза туады

Сындарлы

Сен мені дұрыс түсінбедіңау деймін, әлі де ойланайық... Нені өзгертуге болатынын ойлансақ қайтеді немесе ...

Пайдалы қорытынды жасалып, жаңа дағдылар қалыптасады